Suy cho cùng, niềm tin chính là cái mà chúng ta sở hữu vững chắc nhất. Vì dù cho nếu bạn mất tất cả thì vẫn có một thứ chúng ta luôn có thể kiểm soát đó là niềm tin. Có thể chia lại hai dạng niềm tin:
niềm tin tiêu cực (tôi không thể học giỏi, tôi không đủ năng lực, gia đình tôi nghèo, tôi không thể vượt qua kỳ thi này, bệnh của tôi không chữa lành được...) và
niềm tin tích cực ( tôi tin là tôi sẽ luôn thành công trong cuộc sống, tôi tin tôi sẽ có một gia đình hạnh phúc,...)
Vậy câu hỏi đặt ra là làm thế nào để xây dựng một niềm tin tích cực vào những giá trị sống mà bạn quan tâm, vào người thân, vào đồng nghiệp, vào xã hội mà bạn đang sống và làm việc hàng ngày.
Trong cuộc sống, chúng ta luôn luôn gặp phải trường hợp suy giảm niềm tin: cha mẹ tin rằng con cái không thể tự giác học hành , lười biếng , đồng nghiệp nói xấu , buôn chuyện, làm lãnh đạo thì phải tập dòm ngó và kiểm soát hơn là truyền cảm hứng, xây dựng quy trình, dẫn đến năng suất lao động thấp, hành chính phức tạp,...
Vấn đề nằm ở chổ , điều mà chúng ta hay muốn làm là kiểm soát những gì không thuộc về mình, những điều mà chúng ta quan tâm (concern) ví dụ những vấn đề về chính trị, sự thoái trào của nền kinh tế, hay những gì mà xã hội nghĩ về mình hơn là việc thay đổi một cách tích cực ngay từ bản thân, thay đổi chính hành vi của bản thân, thay đổi những gì mà chúng ta có thể tác động (influence). Như vậy tôi sẽ tập trung và những vấn đề theo phương diện nào:
Đối với tình yêu: tôi hiểu rằng tôi không thể bắt người ta yêu thương tôi theo cách mà tôi mong muốn. Nên, nếu mất đi một tình yêu thì tôi vẫn tiếp tục yêu thương nhiều hơn, khi tôi gặp trục trặc chuyện tình cảm, thì tôi hiểu tôi đã không đầu tư đúng mức cho mối quan hệ, tôi chưa đủ quan tâm, chưa đủ kiên nhẫn, chưa đủ tế nhị cần thiết (vì mối quan hệ này cũng cần sự tế nhị ), chưa đủ kỹ năng để người tôi yêu thương hiểu tôi, hay tôi chưa đủ hiểu về người ấy. Tôi hiểu có những mối quan hệ mình đầu tư rất nhiều nhưng rồi vì những mâu thuẫn và sự thiếu bản lĩnh mà rơi vào đổ vỡ. Tôi hiểu rằng tôi cần 'cho' nhiều và đúng chỗ hơn nữa để nhận lại những mối quan hệ tốt đẹp. Tôi hiểu rằng dù có đau khổ thế nào thì tôi nên vẫn chân thành là tôi. Tôi hiểu rằng trong lúc chúng ta tuyệt vọng nhất là lúc chúng ta dễ sa ngã ngã nhất. Vậy càng đau buồn thì tôi càng phải suy xét cho thật cùng tận, và chín chắn.
Đối với công việc: Tôi sẽ học nhiều hơn thay vì phán xét hay phê bình. Tôi hiểu những đấu đá, chính trị rồi cũng sẽ mai một, điều còn lại sẽ là kiến thức, và nếu tôi đã tin thì tôi sẽ phải rằng , dù ở đâu, xã hội nào, môi trường nào, thì con người ta cũng cần phải học. Học ở đây không phải chỉ là ở trường lớp hay hàn lâm mà còn là tinh thần cầu thị học hỏi kinh nghiệm những người đi trước, học ở bạn bè, học ở đồng nghiệp, học ở cấp trên. Tôi nhận thấy điều làm hạn chế năng suất làm việc là do người ta không chịu học nhau, không chịu đứng bên dưới để suy xét, không chịu đặt mình vào vị trí người khác mà suy nghĩ.
Đối với xây dựng quan hệ: tôi hiểu xây dựng quan hệ rất khó, và con người thường ở thế phòng thủ trong bất cứ mối quan hệ nào, vậy tôi sẽ luôn nói cho họ biết về tôi: rằng tôi là ai, tại sao tôi muốn một liên hệ mà chúng tôi sẽ cùng thắng (win-win) chứ không phải tôi lợi dụng họ chỉ để đạt mục đích. Tôi sẽ luôn cố gắng tử tế trong những khuôn khổ cho phép (ngay cả với những người tôi không thích). Tôi hiểu xây dựng mối quan hệ đã khó nhưng duy trì và giữ mối quan hệ tốt đẹp qua năm tháng còn khó hơn nhiều lần, vì vậy với những mối quan hệ tôi sẽ chọn lọc hơn nhưng cũng sẽ đầu tư nhiều hơn.
Đối với ứng xử: Tôi sẽ bỏ hẳn nói tục, vì bản thân tôi cũng không thích phải nghe lời nói xấu xí từ người khác. Tôi sẽ bớt "cá mập" trong giao tiếp, tôi sẽ tập ôn hòa với những người ôn hòa, vì tôi hiểu những người hiền sẽ không bao giờ đối xử thô bạo với nhau. Tôi hiểu là tôi đã hủy hoại một số quan hệ chỉ vì sự nôn nóng, dục tốc của bản thân. Tôi hiểu để người khác tôn trọng mình, tôi nên là người tôi trọng họ trước, và hơn hết là nên biết tôn trọng bản thân mình.
Đối với đam mê: tôi biết là tôi nên tôn trọng đam mê của bản thân, nên tôn trọng cả quá khứ. Vì dù muốn hay không những điều đó sẽ là những "người bạn thân" không bao giờ từ bỏ tôi, dù tôi có ở đâu làm gì thì cũng sẽ ghé thăm bất cứ lúc nào. Tôi hiểu lời của trái tim cực kỳ quan trọng , vì sự thay đổi sẽ đến từ bên trong và hơn hết trái tim luôn hiểu rõ nơi nào tôi có thể hạnh phúc. Nếu tôi chưa tìm thấy thì tôi sẽ không bao giờ ổn định trên chuyến tàu của mình, mà sẽ tiếp tục tìm kiếm.
PMT , Nhà Bè 11/5/2014
